Stres Yaratıcı Olmaya Engel mi?

Beyniniz sadece yanmıyor, tutuşuyor!

Psikolojik açıdan yıprandınız. Yoğun şekilde hissettiğiniz bu stres, inovatif fikirler üretmek bir kenarda dursun, akşam ne yiyeceğinize karar vermenizi bile zorlaştırıyor. Fakat insanlar, siz böyle bir ruh halindeyken bile yaratıcı çözümler geliştirmenizi bekliyor. Bu durumda ne yapacaksınız?

Böyle bir durumda size, bir anda bir aydınlanma yaşayacağınızı garanti edemem. Fakat bir zaman yönetimi koçu olarak, yaşadığım deneyimlere dayanarak size birkaç fikir önerebilir ve beynimizin işleyiş şeklini göz önünde bulundurarak, yeni fikirler üretmenizi sağlayacak stratejilerden bahsedebilirim.

İlk olarak, yaratıcı bir şey bulmak için “kendinizi zorlama”yı bırakın. Zaten stresliyseniz, kendinizi korkutmak ‘kaç ya da savaş’ durumunu tetikleyebilir. Bu, beyninizin pek de yaratıcı olmayan, ilkel bölümünün çalışmasına yol açar. Dolayısıyla “Yaratıcı olmak gerekiyor.” veya “Bunu şu an yapmam lazım.” gibi cümlelerden ziyade, şöyle cümleler kurun: “Deneyeceğim ve ne olacağına bakacağım.”, “Bu olasılığı keşfedeceğim.”, “Bazı fikirleri deneyeceğim.”

Size zarar verecek o performans baskısını deneyimlememek için kendinizi psikolojik açıdan güvende hissetmelisiniz.

Psikolojik açıdan kendinizi güvende hissettiğinizde “dağınık-düşünme” (düşüncelerinizin kontrolünü kaybettiğiniz “diffuse-thinking”) halini tetikleyen aktiviteler deneyin. Bu düşünme türünde, beyniniz daha rahat biçimde işlev gösterir ve beyninizdeki farklı bölümlerle bağlantılar kurmaya çalışır. “Odaklı-düşünme”(Düşüncelerinizi kontrol edebildiğiniz ve bir şeye odaklandığınız “focused-thinking”) aşamasında ise beyniniz, yerleşik nöropatlarda işlev gösterir. Yürümek, kestirmek, yemek yemek veya çeşitli şekillerde ara vermek sizi bir diffuse hâline sokar ve zihninizi yeni fırsatlara açar.

Bu, ‘ara’ zamanlardan en iyi şekilde faydalanmak için multi-tasking’den kaçının ve zihninizin, belirli bir fikri keşfetmesine izin verin. Örneğin şu cümlelerle beyninizi besleyebilir ve harekete geçirebilirsiniz: Bu terfiden bir başarı hikâyesi yazmak için gerekli olan ne? Müşterilerimize farklı şekillerde yaklaşsak ne olur? Düşüncelerinize karşı zihninizin açık olması ve yargılayıcı bir tutum sergilememeniz, yaratıcılığın ön plana çıkmasını sağlar.

Ben özellikle, kendimi bilgisayarımdan uzaklaştırdığımda ve “mutlu olduğum bir yerde” olduğumda çok daha yaratıcı olduğumu gördüm. Mutlu olduğum bu yer, havanın daha güzel olduğu aylarda tercihen bir göl kenarı. Daha soğuk zamanlarda ise şöminesi olan bir cafe. Bulunduğum yerin etrafının güzel ve huzurlu olması modumu ve yaratıcı zihinsel kapasitemi yükseltiyor. Koçluk yaptığım müşterilerimden bazıları, mutlu olduğu yerlerin tarihi kütüphaneler, sanat müzeleri veya butik dükkanlar olduğunu gördü. Hangi ortamların size haz verdiğini ve pozitif düşüncelerle dolmanızı sağladığını bilin.

Eğer tıkanmış hissediyorsanız ve yeni bir şey aklınıza gelmiyorsa, beyninize uğraşacağı daha çok şey vermelisiniz. Bu, bir konu üzerine bir şeyler okumak, başkalarının benzer sorunlar için geliştirdiği yaratıcı çözümlerini görebileceğiniz bir saha gezisi yapmak veya uzmanlarla konuşmak olabilir. Bazen de başkalarının yaptıklarını gördüğünüzde kendi durumunuz için yeni yaklaşımlar bulabilirsiniz.

Çığır açıcı anlar yaşamanıza olanak sunacak fırsatları artırmak istiyorsanız diğer insanlarla işbirliği yapın. Tek başınıza düşünmek ve grup içinde zaman geçirmek, yaratıcı düşünceler geliştirmenin en etkili yoludur. Meslektaşlarınızla beyin fırtınaları yapın, arkadaşlarınızla kahve için veya bir danışmana giderek problem çözün. İki veya daha fazla beyin, bir beyinden daha iyi olabilir. Fikirleri konuşma süreci, yeni fikirlerin gelişmesine yardımcı olabilir ve düşünme biçiminizi zorlayarak geliştirir.

Son olarak, kendinize çok yüklenmeyin. Bunun biraz zaman alacağının bilincinde olun. Beyniniz tam kapasiteyle çalıştığında siz hiç beklemezken aklınıza yaratıcı düşünceler gelebilir. Fakat kendinizi yüzde 100 olarak vermediğinizde beyninize fikirleri filtreden geçirmesi için zaman vermiş olursunuz ve böylece başarma şansınız artar.

Zihniniz boş gibi hissettiğinizde ve yapmak istediğiniz tek şey çevrenizle ilişkinizi kesmek olduğunda çığır açıcı bir fikri hayata geçirmek daha zordur; fakat imkânsız değildir. Doğru zihinsel durumda ve doğru ortamda olduğunuzda, yaratıcılığınızı keşfedebilirsiniz.

Kaynak: https://hbrturkiye.com/blog/stres-yaratici-olmaya-engel-mi